سلوکی: هیچ چیزی مطلق نیست ـ بخش اول
مجری برنامه را خوب میکند، یا برنامه مجری را؟
«هیچ چیزی مطلق نیست»
» رعنا شمس ـ موضوع هفتهی اول برنامهی فرش سپید، همونطور که این چند روز شاهدش بودین، اختصاص داشت به حرفهی اجرا. این حرفه انواع و مدیومهای مختلفی داره که بیشتر مدل «اجرای تلویزیونی»ش مورد توجه قرار گرفت و سوال برنامه هم شد نظرسنجی در مورد «بهترین مجری تلویزیونی از نظر شما»، که با مشارکت تو نظرسنجی این هفته، پیامکهای مربوط به نظرسنجیمون از مرز دویستهزار هم گذشت. طبق روالی که برای فرش سپید در نظر گرفتیم، مهمون روز آخر برنامه کسی خواهد بود که در حرفهی هفته، شاخص و حرفهای باشه و حرفی برای گفتن داشته باشه. افتخار داشتیم برای روز سهشنبه میزبان محمد سلوکی باشیم و در مورد حرفهی اجرا گپ بزنیم. محمد سلوکی و عبدالله روا از اجرا و مجریگری حرف زدند.
عبدالله روا: کار آسونیه مجریگری؟ یعنی اصلن کار حرفهای هست یا نه، میشه در کنار کارهای دیگه هم انجامش داد؟
محمد سلوکی: نه نمیشه واقعن. واقعن نمیشه! اگر که اجازه بدی، من امروز از طرف خودم حرف نزنم؛ از طرف رفقا و دوستان و کسانی که اومدن توی این عرصه کار کردن سالها، زحمت کشیدن، وقت گذاشتن حرف بزنم. من و همنسلای من نهایتن شاید ده پونزده ساله تو تلویزیون کار میکنیم. ولی آیا تلویزیون ده پونزده ساله که داره با مردم حرف میزنه؟ آیا قبل از ما کسی نبود بهعنوان مجری؟ آیا در خاطرهی من هیچوقت هیچ تصویر و خاطرهای از مجریان دیگری نبوده؟ اما چی میشه که یهو تلویزیون دچار یک تغییری میشه و یکدفعه یک اشتیاق عجیبی پیش میاد که بریم سراغ اجرا. به جهت این که خود تلویزیون، سیاستگذاریاش، کار کردناش، تکنولوژیهای نوین فضاشُ تغییر میده، خلاقیتهای تازه میاد به کار تا بریم سراغ یک فصل جدیدی از کار کردن برای مردم، برای مخاطب؛ مخاطبی که حالا هدفمند هم باید بهش نگاه بکنیم. مثلن برنامهای که در دورهای از زمان ساخته میشه به اسم «نیمرخ»، که هدفش اینه که جوونها و نوجوونها، مخصوصن نوجوونها رو مخاطب هدف قرار بده. برنامه دیده میشه چون مخاطبشُ شناخته. به خاطر این که مخاطبشُ شناخته رفته مجریای رو پیدا کرده که با اون مخاطبه بتونه درست حرف بزنه. کارگردانی رو آورده، مونتوری رو آورده، دکوراتوری رو آورده که همهشون بتونن با اون مخاطب حرف بزنه. همه رو با هم جمع میکرد یه جا، با همه حرف میزد، به همه شون یاد می داد و خب خروجیش هم خوب میشد. برای برنامهی شمام این اتفاق میافته و برای برنامههای دیگر تلویزیون که دیده شدن و شاخص شدن. اما نکته اینجاست: آیا هر کسی که توی این برنامههای قرار میگرفت، باز هم اون برنامه خوب میشد؟
ـ سوال اصلی منه.
…هوم. یک برنامهست که یه مجری رو خوب میکنه؟ یا نه، مجریه که برنامه رو خوب میکنه؟ میخوام بگم نه که این جا، در هیچ کجای دنیا، در هیچ زمینهای هیچ چیزی مطلق نیست و هیچ چیزی بر مبنای قطعیت یک طرف پیش نمیره. زمانی که یک برنامه همهی عوامل و ابزارش درست باشه، مجریش هم درست انتخاب میشه، دکورش هم درست انتخاب میشه، متن و سوالش هم درست انتخاب میشه و مخاطبش هم میدونه که داره چی میبینه و ازش لذت میبره. حتا اون سیاستگذار و اون مدیر، یا حتا اون مسئولی که اومده اون کنداکتورُ نوشته و گفته برنامه باید چه ساعتی پخش بشه میتونست برنامهی شما رو بذاره تو کنداکتور ساعت دوازده شب که هیچکس هم نبینه، ولی باید هر چیزی سر جاش اتفاق بیافته. من به عنوان یک مجری یا عبدالله عزیز به عنوان یک مجری باید همهی اینا رو بدونیم؛ باید بدونم که اون کارگردانه اومده این جا نشسته داره چی کار میکنه. چی از من میخواد. دکوراتور وقتی این دکورُ زده و منُ گذاشته توش چی از من میخواد.
ـ مسئولیتهای یک مجریُ دارید میشمرید.
آره. من هم باید دکورُ بفهمم، کارگردانی رو بفهمم، انتقال پیام رو بفهمم، جامعهشناسی بدونم، اندازهای روانشناسی هم بدونم که بتونم برنامهای اجرا کنم که خوب هم باشه.
ـ پس اینا اکتسابیه خیلیهاش.
خیلیهاش اکتسابین، اما یه حداقلهایی رو هم میخواد. من نمیتونم بگم دلم میخواد فردا برم بشم خلبان، یا یه دکتر. برم یک دورهای ببینم و بگم لطفن اجازه بدین من سه ماه دیگه برم تو اتاق عمل و جراحی کنم! نمیشه. اما چرا تو ذهن همهی ما این تصور وجود داره که بعد از دیدن یه برنامهی تلویزیونی یا حضور توی استودیوی یه برنامهی تلویزیونی میتونیم مجری تلویزیون بشیم.
ـ به نظر شما نمیشه. پس شما دیدتون نسبت به این مسئله، یعنی فن اجرا، یک دید کاملن علمیه.
آره. من میگم ببین این یه علمه، در عین حال هنره، در عین حال تخصصه، در عین حال یک موضوعیست که کاملن از وجود تو برمیاد و از طرفی تو میتونی از تکنیکهای اطرافت که هر روز باید اونها رو یاد بگیری و هر دورهی زمانی تغییر میکنه استفاده کنی. به عزیزانی که این حرفه رو دوست دارند میگم، مخاطبی که پونزده سال پیش مخاطب تلویزیون بود با مخاطب امروز خیلی فرق میکنه و با مخاطب بیست سال دیگه هم فرق خواهد داشت.
…ادامه دارد.
نظرات شما عزیزان: